Παίρνω αφορμή να ανοίξω αυτόν τον φάκελο από το θέμα που συζητήθηκε στο forum σχετικά με την δημοσίευση σε blog για υποτιμητική συμπεριφορά του Θανάση Αντετοκούνμπο, την οποία απέσυρε το blog ζητώντας συγνώμη σε μετέπειτα χρόνο.
Κάθε φορά που κάνω την ερώτηση "τι είναι το διαδίκτυο με δικά σου λόγια;" σε φίλους και γνωστούς παίρνω και διαφορετική απάντηση. Ο "επίσημος" όρος δεν είναι ιδιαίτερα κατατοπιστικός:
- Παράθεση :
- Το Διαδίκτυο (αγγλ. Internet) είναι παγκόσμιο σύστημα διασυνδεδεμένων δικτύων υπολογιστών, οι οποίοι χρησιμοποιούν καθιερωμένη ομάδα πρωτοκόλλων, η οποία συχνά αποκαλείται "TCP/IP" (αν και αυτή δεν χρησιμοποιείται από όλες τις υπηρεσίες του Διαδικτύου) για να εξυπηρετεί εκατομμύρια χρηστών καθημερινά σε ολόκληρο τον κόσμο.
Ναι μάλιστα.. πες το αυτό σε ένα δεκάχρονο.
Φυσικά είναι ένας από τους πολλούς ορισμούς που υπάρχουν εκεί έξω όμως στην συντριπτική τους πλειοψηφία αναφέρονται σε τεχνολογίες δυσνόητες στον πολύ κόσμο. Η απλούστερη εξήγηση που μπορώ να σκεφτώ είναι ότι το διαδίκτυο ή αλλιώς internet είναι μια (τεράστια) κοινότητα από διασυνδεδεμένους υπολογιστές, που μπορούν να επικοινωνούν ο ένας με τον άλλο (συνήθως έμμεσα). Υπεραπλουστευμένο μεν αλλά εξυπηρετεί μιας και είναι κατανοητό στον πολύ κόσμο.
Άλλο όμως τι είναι το διαδίκτυο και άλλο πως το αντιλαμβάνεται κάθε ένας από εμάς ξεχωριστά. Ο κόσμος βάση το πως το χρησιμοποιεί συχνά συγχέει το μέσο με τις διάφορες πλατφόρμες, με τις υπηρεσίες και το περιεχόμενο που προσφέρουν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι να μου λένε ότι το διαδίκτυο είναι το google ή το σύνολο των ιστοσελίδων (web).
Ως μια ταχέως αναπτυσσόμενη τεχνολογία είναι μια πραγματική επανάσταση που έχει τεράστια επίδραση στον τρόπο που ζούμε, επικοινωνούμε και πληροφορούμαστε.
Η επικοινωνία μέσω του διαδικτύου καθίσταται άμεση και αμφίδρομη. Δίνεται η δυνατότητα σε κάθε χρήστη ηλεκτρονικού υπολογιστή συνδεδεμένου στο Διαδίκτυο, να πληροφορηθεί αλλά και να πληροφορήσει ανταλλάσσοντας απόψεις μέσω ενός πιο συμμετοχικοί και λιγότερο ελεγχομένου διαύλου επικοινωνίας. Οι χρήστες αποκτούν ολοένα και περισσότερο την ιδιότητα του παγκοσμίου πολίτη. Υπάρχει έντονη τάση, ήδη από την αρχή της εμφάνισής του Διαδικτύου, να θεωρείται ένα άκρως δημοκρατικό μέσο μαζικής επικοινωνίας, το οποίο αποδιαμεσολαβεί την επικοινωνία και καθιστά ισχυρότερο τον μέσο άνθρωπο, καθώς δίνει στον τελευταίο τη δυνατότητα πρόσβασης σε μεγάλο όγκο πληροφοριών συγκεντρωμένων σε ένα "χώρο" και την δυνατότητα της προσωπικής επιλογής των πληροφοριών αυτών. Συνεπώς, η βασική θέση της προσέγγισης αυτής είναι ότι το Διαδίκτυο θα εκδημοκρατίσει την κοινωνία με το να βελτιώσει την επικοινωνία καταργώντας την ανάγκη για διαμεσολάβηση. .... ΥΠΟ ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ!!!!
Ο όγκος της πληροφορίας που διακινείται στο Διαδίκτυο είναι ασύλληπτος. Παρ' όλα αυτά, υπάρχουν πληροφορίες ευκολότερα και δυσκολότερα προσβάσιμες από τον χρήστη (βλ. μηχανές αναζήτησης). Το Διαδίκτυο κατέστησε εφικτή τη συγκέντρωση μεγάλου όγκου πληροφοριών και επηρέασε σημαντικά τον τρόπο διάθεσής τους, δεν συμβαίνει όμως στον ίδιο βαθμό το ίδιο και στον τρόπο παραγωγής αυτών.
Ας πάρουμε για παράδειγμα τα δημοσιογραφικά προϊόντα. Η δημιουργία της είδησης παύει να είναι πλέον μονοπώλιο λίγων, αφού ο κάθε χρήστης μπορεί εάν το επιθυμεί να δημιουργήσει πληροφορία ανά πάσα στιγμή. Υπάρχουν λόγου χάρη ιστολόγια (blogs), όπου μπορεί ο καθένας να εκφέρει απόψεις και να σχολιάσει γεγονότα πάσης φύσεως (βλ. δημοσιογραφία στον ιστό και δημοσιογραφία των πολιτών). Εδώ υπάρχει αρκετή κριτική σχετικά με το πως προσδιορίζεται η δημοσιογραφία.
Στο χάος της υπερπληροφόρισης, δημιουργούνται συγκεντρωτικά μοντέλα. Λόγω της μεγάλης συγκέντρωσης γνώσης στο Διαδίκτυο, η έννοια της κοινωνικής ισότητας παίρνει και πάλι μεγάλη σημασία. Το χάσμα (*με την έννοια της πρόσβασης στην πληροφορία καθώς και της σωστής διαχείρισης, αξιολόγησης της) ανάμεσα σε πληροφοριακά πλούσιους και πληροφοριακά φτωχούς θα διευρύνεται όσο αυξάνεται η συγκέντρωση της γνώσης αυτής. Μαζί με τον συγκεντρωτισμό πάει δυστυχώς και ο έλεγχος με μορφή φιλτραρίσματος ή ιεράρχησης.
Ηθικό ζήτημα είναι ο συγκεντρωτισμός των Μ.Μ.Ε. και αναφέρεται στο ολιγοπώλιο μικρού σχετικά αριθμού εταιριών που κατέχουν τα μέσα και ελέγχουν όλη την αλυσίδα διανομής του προϊόντος. Στα πλαίσια του Διαδικτύου τίθεται το ερώτημα του κατά πόσο οι οικονομικές διαδικασίες στο παρόν καπιταλιστικό γίγνεσθαι περιορίζουν τη δημόσια σφαίρα και το αν είναι αποδεκτή ή κατακριτέα η πρωτοφανής ισοτιμία στην παρουσία και διαχείριση της πληροφορίας και του εμπορεύματος στο χώρο του Ίντερνετ. Παρά το γεγονός ότι το Ίντερνετ συχνά περιγράφεται ως αποκεντρωμένο, με απροσπέλαστο όγκο πληροφοριών και, συνεπώς, χωρίς κεντρικό έλεγχο, είναι εμφανής η εκτενής ιεράρχηση του περιεχομένου από μηχανές αναζήτησης και η γενικότερη διαιώνιση των ιστοτόπων με την υψηλότερη επισκεψιμότητα.
Σε γενικές γραμμές το Διαδίκτυο είναι μη ελεγχόμενο, με την έννοια ότι δεν υπάρχει κάποια ενιαία κυβερνητική ή άλλη αντίστοιχη αρχή, η οποία θα ελέγχει το περιεχόμενό του πριν αυτό δημοσιευθεί (σύμφωνα με πολλούς χρήστες αυτό θα αποτελούσε λογοκρισία). Εξαίρεση αποτελούν κάποιες κυβερνήσεις ωστόσο όπως η Burma, το Ιράν, η Βόρειος Κορέα, η Κίνα, η Σαουδική Αραβία και τα Ενωμένα Αραβικά Εμιράτα περιορίζουν την πρόσβαση στην πληροφορία για όσους ζουν στις χώρες τους, ειδικά όσον αφορά πολιτικοθρησκευτικό περιεχόμενο. Αυτό επιτυγχάνεται με διάφορα φίλτρα ή με ειδική ιεράρχηση της πληροφορίας (κοινώς θάψιμο).
Όπως χαρακτηριστικά λέγεται "το Διαδίκτυο ελέγχεται από τους χρήστες του" (κάτι που δεν ισχύει απόλυτα). Βεβαίως, οι κρατικές υπηρεσίες και αστυνομίες σε κάθε χώρα, καθώς και οι αντίστοιχες νομοθετικές ρυθμίσεις, παρεμβαίνουν για την αναστολή των αξιόποινων πράξεων που διαπράττονται μέσω Διαδικτύου.
Κλείνοντας αυτό το εισαγωγικό σεντόνι (sorry κιόλας - ο Μίλτος με επηρέασε -
).... θα ήθελα να εστιάσουμε στο εξής.
Πως μπορούμε να προστατευτούμε από την παραπληροφόρηση, καθώς επίσης να εντοπίσουμε την χρήσιμη πληροφορία ακόμα και αν αυτή είναι "θαμένη"; Ενδιαφέρον θα είχε να μας έλεγε ο καθένας πως ενημερώνεται από το Διαδίκτυο.